Con quen compararei a Pere, o compañeiro, o mestre?
Casaldáliga levaba nos beizos a Boa Nova de que o mundo é un
Cun carteiro, con aquel que tivo hai uns días un accidente de moto diante de nós, o Tori e mais quen escribe, na avenida de Monelos. Ficou tirado debaixo da moto, saímos correndo a axudar a levantar o vehículo para ver de botarlle unha man ao home que batera no chan. Mentres os outros pelexaban, abriuse o compartimento traseiro, deixando ver o contido e pronto as mans ansiosas de quen ficaba tirado puxéronse a xuntalas, recollelas con urxencia…, non importaba outra cousa. Un home tirado, sen saber sequera se estaba enteiro, só se preocupou polo seu cometido, a integridade da súa misión: transmitir, ou máis ben permitir que outra xente puidese transmitirse palabras e información e tantas cousas que, por ser correo de tarde, coidamos eran importantes.
Horas de caída, horas de crise, horas de dor e inquedanza que fan emerxer o noso verdadeiro núcleo, como dicía o Mestre Xesús, o lugar onde “arde o corazón”, imposible de finxir.
Casaldáliga bateu coa súa diocese de Sao Félix do Araguaia a moitos miles de quilómetros da súa Catalunya natal, chantou no seu chan as súas raíces e dedicou o resto da súa vida a transmitir, ou máis ben a facilitar que a transmisión se fixese posible. Levaba nos beizos a Boa Nova de que o mundo é un, a especie humana unha soa raza, o sorriso que arde por dentro é universal. Falaba de paixón, de amor quentura e lume ardente, como recordo, nos primeiros versos que lin del, Sonetos neobíblicos precisamente. A poesía deixa dicir o que el vía cando outros vían indios ignorantes, material para domar, escravos potenciais; deixa falar do Reino ao fin descuberto xunto a eles, quizabes a necesidade de axeonllarse diante desa xente, das súas vidas.
Este seguidor de Xesús levaba nos petos a ferramenta para transportar a súa mensaxe, liviá e imposible de envorcar: amor incondicional e gratuíto, así, absoluto e sen paliativos cando tocou usala para defender a xustiza.
“Y me llama tu paz como un abismo
Mientras cruzo las sombras, guerrillero
Del Mundo, de la Iglesia y de mí mismo.”
Palabras de amor para un pobo que fixo seu, unha estirpe de escolla, dos indios que levaron o seu cadaleito á súa terra, no cemiterio deles que el escolleu.
Aínda lembro cando escoitei que se negaba a bautizar indios. Sen bautizar lle fora dado coñecelos, sen bautizar podían seguir, igualmente amados, igualmente dados das mans con Deus e con todo.
Dicir na mesma frase “bispo” e “revolución” deixa un bo sabor de boca, sabor a evanxeo, a liberdade.
Aprendemos de Pere a cara amable do clérigo que non quixo ser clerical, que non se impuxo nin someteu, do servidor que desde o servizo alcanzou toda a liberdade do mundo para cantarlle as 40 ao mesmo papa para contradicir con sentido as convencións sociais e os elegantes protocolos episcopais. Dicir na mesma frase “bispo” e “revolución” deixa un bo sabor de boca, sabor a evanxeo, a liberdade.
Por Pere sabemos que é posible vivir o evanxeo sen oprimir. Pódese amar servindo coa tenrura por diante sen ter pelos na lingua, esa é a revolución, o esencial, o núcleo, o central, o que convén rescatar cando envorca o noso vehículo, mesmo o propio corpo co que andamos o camiño da vida. Cando os ánimos entre cristiáns andan preto do cero cósmico, cando se erguen por todas partes voces vencidas e resignadas de fracaso que anuncian o “acabouse”. Cando a vergoña de podremia e aldraxes en carnes dos máis vulnerables e miúdos ameaza con levar por diante esperanzas e ansias de levar boas novas a ningures, sempre nos quedará Casaldáliga e unha longa lista de nomes máis que, coma el, se inseriron no ADN da xente, intimamente comprometidos e namorados, capaces de dalo todo aínda que soen trompetas de morte.
Cantas veces ameazado, cantas veces a súa morte anunciada en falso? Non sabiamos que hai homes que non se poden matar, que nada pode esmagar, homes que son nortes e saben ir ao importante, o imprescindible, o urxente, e, engado, por se non quedara sabido, que tamén mulleres, moitas, conxenitamente (xenitalmente, diría)1 destinadas ao esmagamento. Saber o que importa e aí chantarse, pase o que pase. Só o amor pode facelo, só o amor dá azos, comprensión, valor e verdadeira humildade, a que nace de facer un coa terra.