O pasamento de Xiana Vilar Sopeña, aos seus 25 anos, –do que versa o “trasno” deste número–conmocionou e uniu unha manchea de xente o pasado 19 de marzo. No mesmo tanatorio do Son e da man da súa nai, Marta, e do seu pai, Xosé Lois, acompañados pola familia e achegados, celebrouse un “funeral distinto”, moi persoal, íntimo, ecuménico e festivo. Traemos aquí algún dos elementos daquela cariñosa despedida.

e paso a cantar.
Corazón que nace libre
non se pode encadear”
Entón preguntaranlle os xustos:
“Señor, cando te vimos famento e che demos de comer; ou sedento e che demos de beber? Cando te vimos forasteiro e te acollemos; ou espido e te vestimos? Cando te vimos enfermo ou na cadea e te visitamos?”
O rei contestaralles:
“Asegúrovos que canto fixestes cun destes irmáns meus máis pequenos, fixéstelo comigo”.
Mt. 25,37-40
Carta dos pais
Benquerida Xiana:
Chegou o tempo da despedida, o intre preciso do ADEUS. Vaste portando trece rosas. Cinco brancas, a de Aroa, Clara, Sé, Roi e Lía; e oito vermellas, María, José, Maco, Helio, Luísa, Diego, Papá e Mamá.
Chegaches de última de entre as túas irmás e curmáns e partes a primeira. Canto nos gustaría falar co xardineiro que decidiu cortar a túa rosa e saber da súa boca a razón desta poda tan temperá. Dóenos a túa ausencia porque eras unha flor imprescindible do noso ramo e non temos maneira de encher de arrecendo o que era teu lugar.
Apostaremos por continuar cinguidos uns aos outros facendo memoria do rastro de luz que deixaches ao teu paso. Unha lumieira miúda, pero persistente, que durante 25 anos contribuíu a manter acesas a lapas de agarimo que deron calor á nosa familia.
Nun físico pequeno albergabas unha forza moral rexa e un pulo denodado que non deixaba de sorprendernos. Queremos lembrarte así, sorpresiva, independente, consistente e aprender desa actitude vital para facer os nosos espazos máis habitables, as nosas vidas máis boas e xenerosas. Devecemos porque non te foras nunca de canda nós, mais xa que iso non foi posible, aprenderemos do teu legado e procuraremos que o sabor salgado das bágoas non nos faga aborrecer o mar de liberdade que temos por diante.
Grazas Xiana, da parte de todas e todos nós, familiares, amigos, veciños… Despois do teu paso, o mundo amenceu un algo mellor. E xa que daquela ti non estás, que non nos falte nunca o teu sorriso sereno, a túa presencia discreta, o teu alento vital, a túa forza moral desbordante.
Quixémoste antes, querémoste agora, quererémoste sempre. Onde esteas, canda ti imos.
Un bico, cariño.
Na hora de pôr a mesa, éramos cinco:
o meu pai, a minha mãe, as minhas irmãs
e eu. depois, a minha irmã mais velha
casou-se. depois, a minha irmã mais nova
casou-se. depois, o meu pai morreu. hoje,
na hora de pôr a mesa, somos cinco,
menos a minha irmã mais velha que está
na casa dela, menos a minha irmã mais
nova que está na casa dela, menos o meu
pai, menos a minha mãe viuva. cada um
deles é um lugar vazio nesta mesa onde
como sozinho. mas irão estar sempre aqui.
na hora de pôr a mesa, seremos sempre cinco.
enquanto um de nós estiver vivo, seremos
sempre cinco.
José Luis Peixoto,
do libro A Criança em Ruínas.