Despois do empacho gramatical do último número cos pronomes, lembramos as palabras de Xesús Ferro Ruibal quen, alá polo ano 1993, na sección “Falando con xeito” que ocupaba esta mesma páxina, dicía que, se queremos dicir que falamos o galego, non chega con aprender a usar os pronomes con corrección, facendo así del as palabras de Alonso Montero. Insistía en que todos os camiños pasan por escoitar os vellos, e canto máis da aldea, mellor. É certo, pero tamén hai que saber que ás veces hai contaminacións e interferencias léxicas do castelán polo medio.

No devandito artigo recolle fraseoloxía que nós coñecemos porque aínda tivemos a sorte de convivir con ela e que mantemos hoxe na base de datos da nosa lingua. Con todo, chamounos á atención o caso do “farrapo de gaita”, usado coa idea de que algo ten moi pouco valor… Ademais nós témolo de noso, nun caso como “farrapo de gaitas” e noutro como “farrapos de gaita”. A outra hora habemos de volver sobre isto…

Agora imos levarvos un pouco á reflexión. É evidente que temos que ter a nosa lingua preparada para todos os contextos, para todas as áreas (para todas as variedades diafásicas e diastráticas) e para o mundo moderno no que nos movemos. Aínda así, en todas cabe a nosa orixe. E traemos tamén a colación as palabras de Daniel López Muñoz en “O trasno” de xullo de 2009, <<Os creadores da linguaxe enxebre, da retranca imprescindible, da sabedoría sintetizada entre mil ditos de cinco palabras, coma o lume dos antigos, palabras loitando por vivir, palabras bonitas como “albeite”, “cómaro”, “teixugo”, “carqueixa”, “labaza”… , son nada menos que dos labregos e labregas de Galicia… >>. Sempre volo dicimos, temos que pegar a orella á terra e impregnarnos de todo o que dela mana, desa riqueza produtiva en todos os sentidos…, porque, como tamén dicía Ferro Ruibal, Galicia foi, ata a desfeita en curso, un mundo radicalmente agrícola…

E mergulladas neste nostalxia, véñennos á cabeza expresións que Delia utilizaba para contarnos historias de cando ela era rapaza: “O que alí pintaron…! Parecía aquilo as tebras de Xoves Santo!”. Non é que pintasen con lapis ou cun pincel, non, facían moitas trasnadas, tantas que daba medo, de aí que acompañase da negrura das tebras de Xoves Santo… Tamén “pintaban a cana verde” e “pintaban a mona”, xa coa idea de que facían moitas trasnadas sen provocaren medo ou simplemente facían o parvo, facían parvadas para faceren rir a xente.

Díxonos un paxariño que tiñamos que escribir menos