Cuando recibís el nombramiento, el premio, el ascenso,
pensá en los que murieron.
Cuando estás en la recepción, en la delegación, en la comisión,
pensá en los que murieron.
Cuando has ganado la votación, y el grupo te felicita,
pensá en los que murieron.
Cuando te aplauden al subir a la tribuna con los dirigentes,
pensá en los que murieron.
Cuando te llegan a encontrar al aeropuerto en la gran ciudad,
pensá en los que murieron.
Cuando te toca a vos el micrófono, te enfoca la televisión,
pensá en los que murieron
Cuando sos el que da los certificados, las cédulas, el permiso,
pensá en los que murieron
Cuando llega donde vos la viejita con su problema, el terrenito,
pensá en los que murieron.(…)
Vos los representás a ellos. Ellos delegaron en vos,
los que murieron.

(E. Cardenal, Cantico Cósmico, Cantiga 18)

Grazas Ernesto Cardenal porque dende 1925, en que naciches, ata o domingo 1 de marzo do 2020, con 95 anos, en que morriches, ti, irmán, poeta de Nicaragua, Ministro de Cultura co goberno do Frente Sandinista de Liberación Nacional pensabas neles.

No Mosterio trapense de Getsemany (Kentucky). Nos estudos ao sacerdocio en Colombia, pensabas neles.

Na túa amada illa contemplativa e artista de Solentiname, no lago Nicaragua, cando levabas pintores que ofreceran ao campesiñado obradoiros de pintura para pintar a natureza, pensabas neles.

Cando xa en Managua, xunto á poeta Claribel Alegría, dabas clases de poesía ás crianzas con cancro no Hospital la Mascota (editáronse dous libros cos seus poemas) pensabas neles.

Así nos aconsellaches, ti que viviches pensando nos de abaixo

Na clandestina e guerrilleira loita -a carón dos teus “chavalos”- contra a ditadura de Somoza. (“Yo he repartido / papeletas clandestinas / gritando: ¡VIVA LA LIBERTAD! en plena calle / desafiando a los guardias armados / Yo participé en la rebelión de abril: / pero palidezco cuando paso por tu casa / y tu sola mirada me hace temblar”), pensabas nelas.

No triunfo da Revolución Popular Sandinista, como Ministro de Cultura, cando o goberno aínda era Sandinista, pensabas neles.

De xeonllos ante o Papa Xoán Paulo II en 1983; cando o Vaticano te castiga e aparta do ministerio sacerdotal, pensabas neles.

Cando escribes Salmos, Vida en el Amor, El Evangelio de Solentiname, a Oración por Marlyn Monroe y otros poemas,(todo un clásico da literatura latinoamericana moderna no que pides a Deus —“conoces nuestros sueños mejor que los psiquiatras”— que reciba no seu seo a Norma Jean, aquela “huerfanita violada a los 9 años”, “sola como un astronauta frente a la noche espacial”. “Tenía hambre de amor y le ofrecimos tranquilizantes” e O Cántico Cósmico, La Hora cero, El Canto Nacional; cando escribes, poeta, pensabas neles.

Cando o pasado 20 de xaneiro, con motivo do teu 95 aniversario a editorial Trotta, presentaba en Madrid as 1.200 páxinas da túa Poesía completa, pensabas neles.

Cando os que foran os teus compañeiros e compañeiras de soños dunha Nicaragua igualitaria se pasan ao bando do cambalache, da acumulación e da corrupción. Cando che prohibiron falar. Cando dende 2007 comezas a vivir o teu propio martirio, perseguido pola xustiza ditatorial de Ortega-Murillo.

Cando tiñan que recoñecer no exterior a túa valía de poeta e profeta, mentres que na túa Nicaragua Nicaraguita, convertida en ditadura eras vilipendiado, ( e mesmo no teu funeral no que a prensa e a túa xente foron agredidas por turbas danielistas, levadas en buses para ocupar tres cuartas partes da catedral ; no que non permitiron que Monseñor Álvarez terminara a homilía nin que se lera un dos teus poemas; onde houbo violencia co teu cadaleito, que tivo que ser sacado do templo pola porta lateral, …pensabas neles.

Cando pouco antes de morrer o Vaticano, o Papa Francisco, te restitúe ao teu ministerio sacerdotal e concelebras a Eucaristía na túa casa de Managua coa túa Comunidade San Romero, pensabas neles.

E cando o mes de febreiro do ano pasado cando estiveches a piques de morrer pero aínda así seguiches escribindo poesía cósmica para rematar a túa obra; cando dicías que o único que desexabas era irte deixando a Nicaragua libre da ditadura. Cando xa desexabas atoparte cara a cara co teu Amado, pensabas neles.

“Pensá en los que murieron…” Así nos aconsellaches, ti que viviches pensando nos de abaixo.

Grazas Ernesto, compañeiro e irmán porque nestes anos do teu instante cósmico nos envolviches a todos sempre. Es dos imprescindibles para nós, pó cósmico, que non somos quen de coidar a Casa común, e de coidarnos a nós con ela.

Grazas, Rebelde, Revoltoso e Revolucionario, vivente coa ferida de AQUEL DE QUEN PROCEDE TODA EVOLUCIÓN E EN QUEN TODA EVOLUCIÓN REMATA.

Gardamos a esperanza dunha Nicaragua libre.

Coa túa presenza Ernesto Cardenal, “Saldremos bien primero Dios” (Sandino)