Dando clase de lingua e cultura galegas ás novas galegas e galegos, inmigrantes latinos, apréndese tanto ou máis do que se ensina. Bendita oportunidade.

Mesturamos as receitas de Larpeiros -as economicamente accesibles, calculándolles o prezo- cos vídeos do Dígocho eu; traballamos as diferenzas e semellanzas entre as arepas e as filloas; a colocación do átono con “concursos de fraseo rápido” e o uso de expresións enxebres (moito rimos xuntos co de “Vaia trapallada!”, “Outra vaca no millo!” ou “Tarde piaches!”); e terzamos as cumbias en galego cos debates sobre Galicia como país épico, feito con bágoas e suor de emigrantes que noutrora marcharon aos países dos que eles agora veñen. Algúns sabían. Para outras, toda unha descuberta.

O cousa dá de si. Teñen feridas. E curacións. Un rapaz venezolano, moreno, preto dos trinta, lamenta a falta de cortesía e empatía espontánea, ese cambiar a mirada para non saudar, sentirse permanentemente ignorado. Pero conta: “Non obstante, outro día estaba no súper e tiña unha postura rara, apoiando todo o meu corpo sobre o carriño. En realidade miraba o móbil, pero unha señora ben maior achegóuseme por detrás, tocoume e preguntou toda cariñosa: “Estás ben, rapaz? Pásache algo?” Só iso. E foi o mellor que me pasou desde que estou aquí”.

Unha moza dominicana nos seus vinte e tantos, ben simpática por certo, “racializada” -como se adoita dicir nestes tempos correctos- retruca: “Eu ía sentada no bus. Sobe unha señora. Un rapaz novo cédelle o asento. Pero ela di que non, que era eu a que tiña que erguerme e deixarlle o meu sitio”. A mente váiseme a 1955, Montgomery (Alabama), Rosa Parks. Pero non digo nada. Deixo que a cousa flúa.

Outra rapaza do seu tempo conta que na Coruña, sentíndose perdida nunha praza, quixo preguntarlles ás persoas que pasaban, pero non había maneira, todas se botaban a un lado. Aínda con todo, as dúas rapazas coinciden en como as namoran a tranquilidade e a seguridade que senten en Galicia e a nosa cultura propia. Que lles parece moi orixinal que a xente de Galicia “destaque” a súa propia lingua. Un mozo colombiano remata a xogada: “Mesmo se podería pensar que isto é un mini país”.

Quedo caladiño, remoendo. Que está pasando aquí? Igual son unha mala influencia.