Pingas de orballo.

O SEÑOR VALENTÍN, maleteiro

O señor Valentín era un maleteiro que había na cidade de Lugo cando eu era aínda moi pequeno. Era moi amigo do meu tío Alexandre. Os dous eran moi boas persoas, por seren moi modestos e moi tímidos. A vista non lles axudaba porque vían moi mal, os dous tiñan uns lentes gordos coma os cus das botellas e non sei como eran capaces de manexarse no traballo, aínda que no sentir eran os dous moi especiais. O meu tío non sei como ousaba andar en moto para cobrar recibos duns seguros para os que traballaba no día; de noite, era sereno nunhas rúas moi principais da cidade e, xa que logo, das estrelas de Lugo. Eran encantadores dos nenos, de canto pícaro vían no arredor. Sempre tiñan o saber propicio da sedución e un caramelo. Aínda non tendo cartos, apañaban algún terrón de azucre envolto nun papel, no peto do chaleco, para ofrecerllo a calquera rapaz.

O señor Valentín era baixiño e vestía pobremente, tiña un gabán no que brillaba a roña, que –por certo– tamén abriga. Agardaba metido nel, calada a pucha, os coches de liña na parada; ás veces –cando había moita competencia– baixaba á estación do tren por unha costa empinada, sacrificada para subir maletas dos viaxeiros á cidade. Pero o Valentín era seguro, andaba ao seu ritmo, máis ben lento e sempre firme. Tiña unha característica milagrosa, andaba e durmía de pé facendo corpo contra a carretilla. Téñome fixado ben e sei de certo que tal era o seu enxeño, que ía cargado de maletas e ía cos ollos pechados seguindo perfectamente a ruta. Coñecía a capital perfectamente e cambiaba nos cruces, agardando, collendo canto atallo había para evitar esforzos indebidos. Levaba na chola aquela pucha negra que tan ben lle acaía. Fóra dela, catro pelos esbrancuxados. Era xa maior e mirándolle as mans, un comprendía a historia, toda a nosa historia daquela cruel etapa. Nas súas mans estaban debuxadas as árbores xenealóxicas dunha xeración que pasou todas as miserias do noso pasado recente.

Non falaban de política, queimados polos aconteceres e as traizóns, aínda que nos seus ollos agromaba unha luz de esperanza cando, entre eles, falaban da República ou doutros soños aínda soñados! Fumaban e no cabo do bico levaban –case eterna– a cabicha do liado feito á man, “caldo de galiña” daquel de “librito” e que con extraordinaria habilidade apertaba entre os dedos aguzándolle as puntas. Podía pasar o tempo e apagárselle na boca varias veces, el volvía prender indefinidas veces e sempre o apuraba até queimar o bico. Tiña un chisqueiro de mecha gorda e cando botaba unha boa bafarada, o señor Valentín perdíase detrás da nube, da que saía cun sorriso satisfeito mentres no peito protestaba aquela tose que tiña. Era moi feliz, contentábase co que tiña, moi pouco…

Matábano as lembranzas grises. Pero diso non quería falar. Gustáballe o viño, o seu pracer inconfeso. Os orzamentos non lle daban para borracheiras, de feito nunca o vin bébedo, pero notábase a súa satisfacción no coller do vaso coas dúas mans, con moito xeito, coma nun rito sagrado, así facía tamén Avelino Pousa Antelo. Aquel movemento lento e devoto, agradecido, ata pousalo nos beizos. E logo, aquel gozo na cara cando xa esclarecía sedes pola gorxa adiante. Que ledicia! Na escura pel definíanse breves trazos de sorrir no especial momento de temperar sabores, aquel fluído de canción e consolo, padal de compracencia. Pero o detalle máis curioso do señor Valentín ocorreu cando a Lugo chegaron os primeiros semáforos. Ben pensei que o seu traballo iría ao tacho por mor das modernidades e cos problemas cando as luces se puxesen vermellas e non soubese parar a tempo, el, que sempre andaba con Morfeo nas nubes! Non fixo falta dicirlle nada…, chegou a parar durmido nos semáforos e a agardar puntualmente o tempo preciso, no seu sitio, alí paraba coma un cravo! Agardaba que a condenada luz abrise o paso para, sen abrir os ollos sequera, seguir a liña trazada. Moitas veces coidei que cerraba sen máis os ollos, pero teño observado con certo rigor e… durmía! O mesmo cigarro seguía aceso, fumegante, sen que ninguén tirase polo fume.